Ομολογία Συνόδου Προέδρων των Τμημάτων Μαθηματικών : Εισάγονται υποψήφιοι σε Τμήματα Μαθηματικών με πολύ κακές επιδόσεις στα Μαθηματικά

Σημαντικές διαπιστώσεις για το επίπεδο των μαθητών  στο Δημοτικό-Λύκειο και στα τμήματα Μαθηματικών των ελληνικών ΑΕΙ, καταγράφονται στο πόρισμα της 1ης Συνόδου  των Προέδρων των Τμημάτων Μαθηματικών των Ελληνικών Πανεπιστημίων, που πραγματοποιήθηκε στο ΑΠΘ.

Ειδικότερα , στο πόρισμα της Συνόδου διατυπώνονται οι ακόλουθες διαπιστώσεις:

Τα Μαθηματικά  στο επίκεντρο της εκπαίδευσης σε όλες τις ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες:Με την έκρηξη της ‘‘τεχνολογικής επανάστασης’’ και τη χρήση νέων υπολογιστικών μέσων, τα Μαθηματικά βρίσκονται στον πυρήνα των επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων. Για τον λόγο αυτό, τα Μαθηματικά είναι στο επίκεντρο της εκπαίδευσης σε όλες τις ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες.

Στην Ελλάδα το επίπεδο των μαθηματικών γνώσεων έπεσε δραματικά: Ωστόσο, στην Ελλάδα, το επίπεδο των μαθηματικών γνώσεων του κυρίως όγκου των αποφοίτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει πέσει δραματικά τα τελευταία χρόνια.

Καταλυτικά αποτελέσματα: Οι επιπτώσεις έχουν καταλυτικά αποτελέσματα σε όλα τα επιστημονικά και τεχνολογικά αντικείμενα, και κατά συνέπεια στο οικονομικό και τεχνολογικό μέλλον της χώρας.

Από το Δημοτικό ξεκινά το πρόβλημα: Το σοβαρό πρόβλημα στη διδασκαλία των Μαθηματικών ξεκινά από την 5η και  6η τάξη  Δημοτικού, όπου εισάγονται θεμελιώδεις και συνάμα ιδιαίτερα απαιτητικές στη διδασκαλία έννοιες των Μαθηματικών, η κατανόηση των οποίων, εν πολλοίς, καθορίζει τη μελλοντική σχέση των μαθητών με τα Μαθηματικά.

Στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Αλλά και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση υποβαθμίζεται συνεχώς η παρεχόμενη μαθηματική παιδεία: σημαντικές μαθηματικές ενότητες έχουν περικοπεί από τη διδασκαλία ή δεν υπάγονται στην εξεταστέα ύλη των προαγωγικών ή πανελλαδικών εξετάσεων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της υποβάθμισης της Ευκλείδειας Γεωμετρίας, ενός μαθήματος που έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην ιστορία της ελληνικής και παγκόσμιας εκπαίδευσης και που, κατά κύριο λόγο, προάγει την κατανόηση της αποδεικτικής διαδικασίας και της λογικής τεκμηρίωσης, με τον μαθητή να βιώνει την εμπειρία του χώρου και της γεωμετρικής κατασκευής.

Ανεπαρκεις φοιτητές: Η προϋπάρχουσα ποιότητα μαθηματικής εκπαίδευσης και δεξιοτήτων μεγάλης μερίδας των εισακτέων φοιτητών σε Τμήματα Μαθηματικών της χώρας είναι ανεπαρκής ως προς τις ανάγκες του αντικειμένου, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο ποσοστό των φοιτητών να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των σπουδών τους και να “λιμνάζουν”, δημιουργώντας προβληματικές καταστάσεις εντός των Τμημάτων.

Εισάγονται υποψήφιοι με  πολύ κακές επιδόσεις στα Μαθηματικά: Είναι πραγματικά οξύμωρο να εισάγονται σε Τμήματα Μαθηματικών φοιτητές με πολύ κακές επιδόσεις στα Μαθηματικά στις πανελλαδικές εξετάσεις.

Δραματική μείωση μελών ΔΕΠ: Την παραπάνω κατάσταση επιδεινώνει το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια το διδακτικό προσωπικό των Τμημάτων έχει δραματικά μειωθεί, ενώ έχει αυξηθεί ο αριθμός των φοιτητών.

Εξατομικευμένη/διαδραστική εκπαίδευση: Tο υπάρχον διδακτικό προσωπικό αδυνατεί να προσφέρει εξατομικευμένη/διαδραστική εκπαίδευση όπως επιβάλλουν οι ανάγκες των φοιτητών που καλούνται να εκπαιδεύσουν, αλλά και ο σύγχρονος τρόπος παροχής πανεπιστημιακής γνώσης.

Αναλογία καθηγητών –φοιτητών: Είναι ενδεικτικό ότι κατά μέσο όρο στα Τμήματα Μαθηματικών των Ελληνικών Πανεπιστημίων η αναλογία Καθηγητών προς τους ενεργούς φοιτητές είναι 1:47.3, όταν η αντίστοιχη αναλογία στο σύνολο σχεδόν των ευρωπαϊκών χωρών κυμαίνεται από 1:9.7 έως 1:24 (στοιχεία Α.ΔΙ.Π.).

Το πρόβλημα των μετεγγραφών: Σε περιφερειακά Πανεπιστήμια, όπου η μεγάλη πλειονότητα των εισαγόμενων φοιτητών προέρχεται από περιοχές εκτός της έδρας τους και το κόστος διαβίωσης λειτουργεί ανασταλτικά, αντί να δοθούν ουσιαστικές λύσεις, επιλέγεται το σύστημα των μετεγγραφών ως μερική «λύση» του προβλήματος. Αυτό έχει ως συνέπεια να υπάρχει πρόβλημα εκροής φοιτητών από κάποια Πανεπιστήμια και συσσώρευση φοιτητών σε κάποια άλλα, με αποτέλεσμα να προκαλούνται σοβαρά προβλήματα οργάνωσης και λειτουργίας, που έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στο παρεχόμενο ακαδημαϊκό έργο.

Οι διαγωνισμοί του ΑΣΕΠ: Προβληματισμό δημιουργούν, επίσης, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι απόφοιτοι των Μαθηματικών Τμημάτων στη συμμετοχή τους σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, καθώς ο τρόπος προκήρυξης των διαγωνισμών αυτών δημιουργεί προσκόμματα στη συμμετοχή των αποφοίτων που είναι εφοδιασμένοι με τα ουσιαστικά προσόντα που απαιτούνται για τις θέσεις προκήρυξης.

Η αξία των Μαθηματικών: Όποιο σχέδιο ανάπτυξης και αν υιοθετήσει η Ελλάδα, με σκοπό την επάνοδό της σε σύγχρονη παραγωγική τροχιά, είναι προφανής ο κρίσιμος ρόλος που παίζουν τα Μαθηματικά. Η αξία των Μαθηματικών είναι διαχρονική και αφορά το παρελθόν, το παρόν και φυσικά το μέλλον (ψηφιακό ή μη). Η σημασία της γνώσης των Μαθηματικών σε ολόκληρους επιστημονικούς κλάδους πέραν των Θετικών Επιστημών, όπως της Ιατρικής, των Κοινωνικών Επιστημών, των Eπιστημών Αγωγής, είναι καθοριστική.

Προτάσεις

Η  Σύνοδος θεωρεί:

1. Αναγκαίο να επανεξεταστεί η διδασκαλία των Μαθηματικών στη μέση εκπαίδευση και να υπάρξει ιδιαίτερη φροντίδα για τη διδασκαλία των Μαθηματικών της 5ης και  6ης Δημοτικού.
2. Αναγκαίο να συμπεριληφθούν τα Μαθηματικά στα εξεταζόμενα μαθήματα των πανελλαδικών για τους υποψηφίους των κλάδων της Ιατρικής, των Κοινωνικών Επιστημών, των Eπιστημών Αγωγής.
3. Η  δημιουργία νέων Τμημάτων Μαθηματικών θα επιτείνει το πρόβλημα της μαζικής εισαγωγής στα Τμήματα Μαθηματικών φοιτητών που δεν έχουν και δεν μπορούν να αποκτήσουν στοιχειώδεις μαθηματικές δεξιότητες. Η δημιουργία νέων Τμημάτων Μαθηματικών πρέπει απαραίτητα να συνοδεύεται από επαρκώς τεκμηριωμένες μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας που λαμβάνουν υπόψη τους τον συνολικό χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Η Σύνοδος τονίζει πως θα συνεχίσει να εργάζεται για την ανάδειξη του κομβικού ρόλου των Μαθηματικών στις σύγχρονες επιστήμες και την τεχνολογία και για την προβολή των πλεονεκτημάτων του μαθηματικού πτυχίου. Επίσης, θα εργαστεί για την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας των Τμημάτων Μαθηματικών της χώρας.

Συγκεκριμένα, σημειώνει, για την επικοινώνηση επιτυχημένων ακαδημαϊκών πρακτικών που αναπτύσσονται ανά Τμήμα και που αφορούν τα προσφερόμενα προπτυχιακά μαθήματα και τη διδασκαλία τους, τη διδασκαλία σεμιναριακών και εργαστηριακών μαθημάτων, καθώς και την προσέγγιση του μέσου φοιτητή, με σκοπό την ενεργοποίηση και την καλλιέργεια των μαθηματικών δεξιοτήτων του.

Επιπλέον, υπογραμμίζει, θα γίνει προσπάθεια για την ανάπτυξη συνεργειών ανάμεσα στα Τμήματα, θα εξεταστεί η δυνατότητα οργάνωσης κοινών προχωρημένων μεταπτυχιακών μαθημάτων με τη χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, μεταπτυχιακών προγραμμάτων Erasmus Mundus, κοινών ερευνητικών προγραμμάτων, προγραμμάτων εκδηλώσεων σταδιοδρομίας κ.λπ.
Τέλος, θα γίνει συντονισμός ενεργειών για να διασφαλιστεί η δυνατότητα συμμετοχής των αποφοίτων των Τμημάτων Μαθηματικών σε ένα ευρύ φάσμα διαγωνισμών του ΑΣΕΠ και, γενικότερα, για τη διασφάλιση και εδραίωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των Τμημάτων Μαθηματικών, σύμφωνα με την ομόφωνη πρόταση που έχει κατατεθεί στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ήδη από το 2017».

Το πόρισμα της Συνόδου εστάλη στον υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (ΥΠΠΕΘ),   Κώστα Γαβρόγλου, καθώς και στον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΠΕΘ, Ηλία Γεωργαντά.

Στη Σύνοδο συμμετείχαν οι Πρόεδροι ή οι Αντιπρόεδροι από τα Τμήματα Μαθηματικών του ΑΠΘ, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου  Αθηνών, του Πανεπιστημίου Αιγαίου, του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Πανεπιστημίου  Πατρών, ο Διευθυντής του Τομέα Μαθηματικών της Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΣΕΜΦΕ-ΕΜΠ), καθώς και οι Κοσμήτορες ή εκπρόσωποι των Κοσμητόρων της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΑΠΘ, του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της ΣΕΜΦΕ-ΕΜΠ.